Los séniores de la UNED-A Coruña

lunes, 30 de mayo de 2016

La UNED Sénior A Coruña clausura el curso académico




Los alumnos más veteranos de la UNED A Coruña, clausuran este curso académico. 

El acto oficial está previsto para el próximo 17 de junio, a partir de las 10:30 horas, en la sede de A Coruña, calle Educación número 3. 


 
Felipe Senén López Gómez, profesor del programa Sénior, será el responsable de impartir la conferencia de clausura, acompañado del coordinador Luis Ángel Rodríguez Patiño, junto con autoridades académicas, y representantes de las instituciones y ayuntamientos colaboradores, pendientes de confirmación. 

Durante el desarrollo del programa, se ensalzará la figura del escritor y poeta Manuel María, autor protagonista de la última edición del Día das Letras Galegas.

Felipe Senén López
La UNED A Coruña  fue uno de los Centros Asociados pioneros en implantar el proyecto de la UNED Sénior hace ya 8 años. La media de edad de los alumnos se mantiene en los 72 años, aunque lo que tienen en común, en palabras del responsable de la UNED Sénior, es que “son personas muy curiosas, activas y ávidas de conocimiento”.


Durante el acto de clausura, se entregarán los Diplomas y actuará el Coro, formado por el colectivo de alumnos y alumnas matriculados en la asignatura de Música.





viernes, 27 de mayo de 2016

"La vida de antes" por María del Carmen Rodríguez Bañobre



"Nacida en Momán el diecinueve de enero de mil novecientos treinta y siete, con seis años empecé a cuidar las vacas. Estuve realizando esa tarea hasta los doce y catorce años. Cuidaba también de las abejas. 

Tuve otros trabajos de campo.

También tuve que hilar la lana, el lino, calcetar, tejer, incluso llegué a aprender algo a coser. 
Me casé en el año mil novecientos sesenta y cuatro. Trabajé por cuenta ajena y ya en el año dos mil dos, volví a mi tierra, Momán."


Alumna UNED Sénior A Coruña
María del Carmen Rodríguez Bañobre




jueves, 26 de mayo de 2016

En la Biblioteca provincial de A Coruña


Esta semana la visita cultural de nuestros alumnos más veteranos, transcurrió en torno a las instalaciones de la Biblioteca provincial de A Coruña

Situada en pleno centro neurálgico de la ciudad, comparte edificio con el Teatro Rosalía de Castro, y está activa desde el año 1994. 

 Sus cuatro plantas y el sótano, acogen actividades socioculturales: conferencias, presentaciones de libros, proyecciones, actividades de animación a la lectura, colecciones, muestras bibliográficas permanentes, o exposiciones temáticas temporales. Además de fonotéca-videoteca, bebeteca, sala infantil, sala de información bibliográfica y préstamo, y varias salas de lectura, entre otros servicios.






martes, 24 de mayo de 2016

"La vida de antes", por Julio Pico




"Empecei a escola ós cinco ou seis anos. Fun un neno estudioso. Era máis valente coas contas que en ler. Logo non sabían que me habían de poner. Lin no Rayas e no Catón; manuscritos e outros. Tamén fun a escola nocturna."

Alumno sénior UNED A Coruña
Julio Pico

lunes, 23 de mayo de 2016

"La vida de antes" por Dosinda Lamas



"Tiña a escola a dous quilómetros. Ía a pé cos veciños algo máis maiores. Gustábame cantar á táboa e as provincias. 

A profesora chamábase dona África, e era da Coruña, pero botou moi pouco tempo. Despois veu unha mestra chamada Estrellita que me mimaba moito: levábame ó cabo dela.Eu levaba un anaco de pan de centeo para o recreo, e como lle gustaba moito, eu dáballe o meu pan, e ela dábame chocolate ou unha laranxa. As compañeiras envidiábanme.

Despois a mestra levoume para a Coruña e poñíame escola un curmá dela que era avogado. Vivín na rúa Riego de Agua número 28, no terceiro, durante tres anos. 

Cando rematei a escola, fun aprender de costureira coa máquina  na cabeza, pasando por Momán ata Casas; dende o Alto".


Alumna sénior UNED A Coruña
Dosinda Lamas





jueves, 19 de mayo de 2016

Felipe Senén López, profesor de la UNED Sénior A Coruña y Manuel María





Felipe Senén



Ayer miércoles 18 de mayo, el profesor de la UNED Sénior A Coruña, Felipe Senén López Gómez, impartió su lección más especial. Una jornada de conviviencia con todos los alumnos en la que estaba previsto como objetivo principal, empoderar la figura del escritor homenajeado este año durante el Día das Letras Galegas, Manuel María.

 



A Felipe Senén le une un vínculo personal con la familia y poeta chairego. Amigos y compadres, compartieron pasión por la cultura gallega y amor por esta tierra. 

El profesor, ensalzó la encomiable labor del escritor y su valioso legado a la cultura gallega y a todos los gallegos. 


Uno de los ejemplares dedicados por Manuel María

No quiso dejar pasar esta ocasión tan especial para mostrar, con orgullo y nostálgia, -con morriña- sus tesoros: dos ejemplares firmados y personalizados por el propio Manuel María para Felipe Senén y su familia.





Ejemplar dedicado por Manuel María a Felipe Senén




Al finalizar la jornada, el profesor dejó constancia del momento singular con un dijo realizado por él mismo. Una imagen para el recuerdo.








Dibujo realizado por Felipe Senén



miércoles, 18 de mayo de 2016

"O apoio do escritor Manuel María", por Mercedes Cachaza, alumna sénior UNED A Coruña





"Desde o ano 1963, xa van homenaxeados 53 escritores en lingua galega, -que en tempos moi difíciles para o uso da nosa lingua materna-, defenderon con gran empeño e mestría a esencia e a identidade do pobo galego como tal. Qué sería de Galicia sen escritores na lingua materna?

Sencillamente Galicia sería a gran descoñecida, a gran ignorada porque non habería constancia escrita de toda canta riqueza encerra o pobo galego con personalidade e lingua propias. Porque unha cousa é ben certa: a lingua é o sinal de identidade dun pobo.


Certo que a tradición oral tamén ten a súa importanica, e o turismo, a política, a gandeiría,  a industría,  a pesca e toda canta riqueza garda a terra gelega. Pero cando non queda constancia escrita de algo, desvirtúase e incluso pode chegar a desaparecer.

¿Por qué dicimos que ós nosos escritores en lingua galega lles tocou vivir tempos moi difíciles? Non se trataba de que viviran na miseria nin que estiveran no paro, nin cousas polo estilo. 

Eran persoas cultas, de situación económica máis ou menos acomodada, algús incluso fillos da fidalguía que poderían desempeñar un rol social en boa situación, sen grandes contratempos. Pero non. Tiveron que superar moitos obstáculos principalmente de tipo ideolóxico e político para poder expresarse na lingua que mama no berce o pobo galego, principalmente o do medio rural. E todo eso por defender a idiosincrasia do pobo galego cunha ferramenta tan natural como é a fala e a palabra escrita.

O Alumnado da UNED Sénior da Galicia rural sabe moito deso. Este colectivo víuse privado de expresarse na súa lingua materna na escola, na igrexa e na administración… se non quería ser negativamete discriminado. Alguén se encargou de convencelo de que falar e escribir en galego era sinónoimo de ignorancia, de mala educación, de vulgaridade, etc, etc.

Hoxe en día: na Escola, na Administración e nos Medios de Comunicación Social, xa se vai introducindo a lingua galega, pero a Igrexa galega móstrase máis reacia. Que pena! Nin que fora pecado! Non se expresaba na lingua dos seu pobo o propio Fundador?

A realidade é que a lingua en si non discrimina a ninguén porque en tódalas linguas hai palabras para expresa-la grandeza e a dignidade das persoas. En tódalas linguas hai recursos para expresarse de forma culta ou vulgar.

O problema non está nas linguas, o problema está no uso que se faga delas e do no nivel cultural das persoas que as usen. Aínda é hoxe o día que quedan moitos lastres por esta razón.

De feito ós nenos da aldea, fálaselles algo parecido á lingua de Cervantes antes que na lingua de Rosalía, cando debería ser ó revés ou como mínimo falarlles nas dúas linguas cooficiais en Galicia, independentemente da aprendizaxe doutras moitas.

Cantas máis mellor, pero a primeira, debería se-la da casa. Ese sería o xeito normal de proceder, pero non: aínda nos queda moito por aprender. Con este xeito de proceder, o que conseguimos é que moitos galegos vaian polo mundo cargados de complexo de inferioridade, coa autoestima moi baixa, inseguros de ser quen son; cando en realidade o pobo galego ten unhas cualidades dunha talla extraordinaria que non ten nada que evidaiarlle a ninguén.


Ben, pois os escritores en lingua galega poderíamos dicir que se solidarizan co pobo liso e llano, é dicir con todos nós.

No caso que nos ocupa do escritor Manuel María de Outeiro de Rei a quen se lle adica o “Día das Letras Galegas deste ano, foi unha desas persoas que podendo estudiar outra carreira calquera, -de feito querían que fora para avogado- prefiriu ser escritor como testemuña da paisaxe e da paisanaxe galegas.
Por qué esta elección? Porque levaba a Galicia no corazón. Levaba a Galicia no sentimento. Era un galego de pura cepa. Deixou moitos escritos, pero a nós bástanos ver a beleza, a sensibilidade e a grandeza de espírito que refrexa no poema “O Carro” que todos nós coñecemos moi ben, grazas á clase de Música e ó noso benquerido profesor desta asignatura.

Vexamos,

Como chairego que é o primeiro que fai é describirnos con gran delicadeza a Terra Chá que –por extensión- podemos ver nela a todo o medio rural galego. Cando nos di que na Chá, -é dicir no medio rural-, non canta ninguén, estanos a falar da tristura do labrego que non ve recoñecido o seu traballo, da necesidade que sente a xente da aldea de trasladarse a lugares onde o movemento económico é máis rentable; dando lugar á despoboación progresiva do rural.

Faille un canto ó “Carro” porque lle ve os días contados e por eso sente esa morriña constante que el chama señardade. Nos nosos tempos mozos, andaba a xente polas leiras, prados e veigas cantando, atrutando e asubiando e ese mesmo sentimento transmítenolo Manuel María, co canto do carrro.

Pero faino con tanta gradeza de espírito que o compara metafóricamente cun fino asubío e co rechouchío do paxariños.

Nese asubío tamén estamos refrexados nós. Todos nós asubiamos máis dunha vez. O asubío tiña varias funcións: unha festiva para aleda-la vida das persoas labregas, e outra para mandar recado ós que andaban nas leiras para que viñeran xantar. O asubío é unha maneira propia de expresarse e de comunicarse no medio rural.



Ten tanta importancia o asubío que na illa canaria de Gomera, o “silbo gomero” é un ben inmaterial recoñecido como Patrimonio da Humanidade. Tamén compara o canto do carro con ese rechouchío tan suave, tan delicado e tan ledo que oímos pola maña cedo os que vivimos no campo.

Un rechouchío comparable tan só á música celestial.

Pero non se esquece da fortaleza do pobo galego refrexado na cerna dura do carro con exaltación do carballo e do freixo; hoxe en día en perigo de extinción por culpa dos eucaliptos que nos trouxeron de Australia: eses xigantes que nos chuchan o zume da terra a pasos axigantados.

Con todo o abandoado que ve o campo, aínda conserva a esperanza cando nos dí que as cousas vanse aledando porque o carro carreta herba para o gando e trae a colleita para a casa.

Manuel María faleceu fai doce anos e hoxe en día a realidade xa mudou: a herba para o gando está sendo sustuída polos piensos –que non pensan- e pola palla de Castela que se complementa coa vizosa herba da terra galega para alimenta-lo gando. Hoxe en día, a colleita para a casa xa procede en boa medida dos supermercados das grandes áreas comerciais.

Eso é o que cren moitos; pero na realiodae todo sae da terra e do traballo de moitas persoas que traballan de sol a sol en sabe Deus que condicións.

Os mares de plástico producen moito; pero: Nada iguala ó do país! Algún día as augas terán que volver ós seus cauces, a terra galega seguirá manando leite, mel, carne, hortalizas, legumes…de todo. E de primeirísima calidade: pero mentres tanto…
Que pasaría se Manuel María e outras moitas persoas non deixaran constancia desta o outras situacións na terra galega? Que quedaría no esquecemento como quedaron outras moitas cousas sumamente interesantes dos nosos antepasados. Por esa e outras razóns, sentímonos apoiados polos galegos que escriben en lingua galega, porque ninguén o faría mellor nin tan ben.

É normal que a vida evolucione, pero o que non é normal é quedar no esquecemento como pobo con fala e lingua propias. Por eso mostramos o noso agradecemento a todas aquelas persoas que a través da fala e da escrita, deixan constancia da nosa identidade como pobo galego que somos. E a pesar dos pesares: Sentímonos moi orgullosos de ser o que somos e como somos!

E mentres as forzas nos duren, seguiremos celebrando o ¨Día das Letras Galegas” como está mandado para honrar ós nosos escritores, a nosa lingua e, en definitiva… á nosa terra. Se non o facemos nós… Quen o vai facer?"

Mercedes Cachaza Platas
  Alumna da UNED A Coruña
Ayuntamiento de Paderne




Imágenes facilitadas por el coordinador UNED Sénior A Coruña, Luis Ángel Rodríguez Patiño, y realizadas por alumnos del programa, con motivo de la visita a la casa del poeta. 







lunes, 16 de mayo de 2016

"La vida de antes" por Sara Calvo




"Recordo que a escola estaba nunha casa particular. Era únicamente de nenas. A mestra chamábase dona Manuela Marcote.
Había que ler os libros de Rayas, primeiro, segundo e terceiro. Na casa a miña nai ensinábame a ler nun manuscrito chamado A Guía que falaba de cartas, escritas por varios escritores con letras todas distintas.

A escola estaba nun primeiro piso e había que pedir permiso para entrar dicindo "¿Se puede?" Eu non me atrevía e esperaba que chegaran outras nenas para que pediran elas. 

Cando nos levaban a escola dos nenos, íamos en filas de tres en tres cantando. Gustábame ler e escribir, pero as contas non me gustaban. 
As pequenas aproveitábamos os bocados de pizarra que lles rompían as nenas maiores. A repartidora dáballe o peor bocado a nena que lle caía mal. Despois cambiei de edificio escolar e tiven outra mestra que se chamaba dona Ángela Pillado.  
Fun a escola ata ós catorce anos. Cheguei á última enciclopedia"


Programa UNED Sénior A Coruña
Alumna: Sara Calvo


viernes, 13 de mayo de 2016

"La vida de antes", por Manuel Carballo



"Fun a escola cando non había; a mestra de Piñeiro non podía ir cando nevaba. 
Cada vez que necesitábamos ir ó baño, había que ir buscar un caldeiro de auga á casa do veciño máis próximo. A verdade é que eu tiña interese por aprender, pero era algo rebelde. 
Cando me metía cunha das compañeiras, xogando, collía a pizarra con intención de gastarlle unha broma. Recordo unha vez que abriu o marco de pizarra e foi a bater na nena. Naquel momento era mestra Alicia Baamonde, pegoume coa regra nas mans e díxome: "Mira para MariLuz, como se ri; non o volvas a facer"

Programa Sénior UNED A Coruña
Alumno: Manuel Carballo


jueves, 12 de mayo de 2016

"La vida de antes" por Justa López








"Empecei a escola con seis anos. Levoume a miña irmá máis vella. Estudiaba moito e tamén era moi traviesa. Xogábamos moito nos ratos do recreo todas as amigas. Unha amiga que era máis maior, levábame a "cabaliño" unha parte do camiño. Tiven unha infancia moi bonita. Estábamos moito uns cos outros"

  Programa Sénior UNED A Coruña 
Alumna: Justa López

miércoles, 11 de mayo de 2016

De Alcalá de Henares a Orense


Nuestros alumnos más veteranos nos envían imágenes de su último recorrido: de Alcalá de Henares a Orense.



Alcalá de Henares



Concello de Ourense

























martes, 10 de mayo de 2016

"La vida de antes" por Mari Luz Paz Romero




"A escola. Levoume un irmán maior na bicicleta, ó mesmo tempo que iba a buscar o correo, que o tiña na súa casa.
A mestra chamábase dona Luisa, era natural de Aranga. 
Empecei a ler nas raias primeiro, segundo e terceiro. Despois lía no Camarada. 

Había moitos libros na escola que pagaran os cubanos".

Alumna: Mari Luz Paz Romero
Ayuntamiento de Momán 




lunes, 9 de mayo de 2016

"La vida de antes" por Antonio Romero



"Hoy, con motivo de una charla en el pabellón de la feria de Momán, clarla impartida por Felipe Senén; profesor de la UNED Sénior A Coruña, me vino a la memoria todo lo relativo a entierros y funerales.
Mis recuerdos son muchos, de unos años a otros.
Los entierros, otrora, no se hacían como en la actualidad. Se velaba al difunto en casa. Era nesario ir a recoger el féretro a muchos kilómetros de distancia, en torno a 20 kilómetros. Durante todo ese recorrido se transportaban a hombros de los familiares. Y si no había familiares, era cualquier vecino de la taberna del pueblo.

Cuando finalizaba el funeral, una vez se terminaba de rezar el rosario con objeto de pedir por el descanso del alma del fallecido, empezaba una comida para todos.

Se llevaban garrafas de 16 litros de vino y cestas de bollos de pan. Esta comilona terminaba en numorosas ocasones de malas maneras, bien por el reparto de los bienes que dejaba el difunto, o por el exceso de ingesta de vino.

Hoy día esto ha evolucionado muchísimo, y gracias a los centros especializados en estos temas, se evitan estos inconvenientes.

¿Y por qué me vino este tema tan triste a la cabeza? Precisamente hoy estamos despidiendo a una compañera alumna del Programa sénior de la UNED A Coruña, que hace tan solo 8 días, estaba ensayando con todos nosotros en el coro, miembro de este programa desde su inicio.

El coro de la UNED fue creado a raiz de un viaje realizado a los Ancares, en concreto viendo las pallozas con nuestro profesor Felipe Senén López. Desde entonces se le conoce como el Coro de la UNED Sénior A Coruña. Los componentes somos todos mayores, me temo que si no entra savia nueva, esto pronto se terminará. Yo lo sentiría mucho, porque lo llevo en el alma, como el resto de mis compañeros". 


Alumno: Antonio Romero
Ayuntamiento de Momán



 

viernes, 6 de mayo de 2016

Alumnos matriculados en la asignatura de Cine, presentan su primer corto, "Tempo de raíces"


El próximo martes, 10 de mayo, a las 17:00 horas en la Casa Habanera de Guitiriz, alumnos de la asignatura de Cine, presentarán al público su primer corto "Tempo de raíces". 

¿Te lo vas a perder?




martes, 3 de mayo de 2016

Recorriendo Alicante






Séniores UNED A Coruña frente al Ayuntamiento de Novelda



Estos días nuestros séniores están de viaje. Alicante y Valencia son dos de las ciudades fijadas en el itinerario previsto. Esta mañana nos envían una fotografía desde el Ayuntamiento de Novelda, integrado en la comarca alicantina del Vinalopó Mitjá. Ciudad conocida por sus edificaciones modernistas, como La Casa Museo Modernista y el Centro Cultural Gómez-Tortosa, así como por la producción de uva y por el comercio de especias y mármol. 


El Ayuntamiento de Xermade, colaborador en Programa Sénior UNED A Coruña, participó en la organización de este viaje cultural.